Page 38 - Академикалы? саясат РУС.

экономикалық әлеуеті мен азаматтық қоғамның белсенділігінің арқасында смарт-
қала мәртебесіне қарай сенімді түрде ілгерілеп келе жатыр.
Шымкент қаласы. Шымкент – республикалық маңызы бар үшінші ірі қала
және болашақта миллион тұрғыны бар заманауи мегаполиске айналуы тиіс. Бұл
қала үшін Smart City тұжырымдамасы халық санының қарқынды өсуі мен
инфрақұрылымның жаңғыртылу қажеттілігі аясында айрықша маңызды.
Оңтүстік өңірінде бұл бастама «Smart Ontustik» брендімен жүзеге асырылуда.
Басты бағыттарға қауіпсіз қала, цифрлық ТКШ, ақылды жарықтандыру және
геоақпараттық жүйелер енеді.
Ең ірі жобалардың бірі – қаланың солтүстігінде жаңа «ақылды»
ықшамаудан салу. Бұл Бас жоспарға сәйкес, бизнес-орталық, тұрғын үй
кешендері, саябақтардан тұратын заманауи, жоғары технологиялы аудан болады.
Бұл аудан smart-қағидаттарды сынақтан өткізуге арналған платформа ретінде
қарастырылған. Онда жаңартылатын энергия көздері, ақылды қауіпсіздік
жүйелері, ғимараттарды автоматтандырылған басқару жүйелері ендіріледі.
Шымкент Орталық Азиядағы смарт-мегаполиске айналуындағы шешуші кезең
ретінде бағалаған. Жаңа аудан қаланың іскерлік және технологиялық
орталығына айналып, бүкіл Шымкентке smart-қағидаларды тарату үлгісі болуы
тиіс.
Қосымша бастамаларға қоғамдық көлікте электронды билеттеу жүйесі
(Алматыдағы «ОҢАЙ» жүйесіне ұқсас); электрондық кезек жүйесі (ХҚКО-
ларда); Open Shymkent платформасы арқылы азаматтармен кері байланыс;
коммуналдық желілерді цифрландыру, геоақпараттық жер кадастрын енгізуді
атауға болады [83].
Жалпы алғанда, Шымкент қаласы бірқатар өзекті проблемалармен бетпе-
бет келіп отыр, олардың қатарында кадр тапшылығы мен жеткілікті
қаржыландырудың болмауы ерекше аталады. Инвестицияларды тарту үшін
мемлекеттік-жекеменшік әріптестік (МЖӘ) тетігі белсенді қолданылуда.
Мәселен, көше жарығын жаңғырту жобасы ЭСКО-модель негізінде жүзеге
асырылуда (инвестор жарықтандыру құрылғыларын жаңартады және
инвестицияларын энергия үнемдеуден түскен үнем есебінен қайтарады).
Сонымен қатар, цифрлық сауаттылық деңгейінің төмендігі және қала
тұрғындарының цифрлық трансформация процестеріне белсенді қатысуын

қамтамасыз ету қажеттілігі де шешуді талап ететін маңызды мәселелер
қатарында.

Қазақстан тәжірибесін қорыта келгенде, мемлекеттік саясаттың ақылды
қалалардың дамуына серпін бергенін атап өтуге болады. Елде стратегиялық
қолдау көрсетілуде, үлгілік стандарттар бекітілген, және атқарушы жауапты
құрылымдар – өңірлік әкімдіктер – айқындалған.
Smart City тұжырымдамасы шеңберінде жергілікті атқарушы органдар үшін
басым бағыттар келесідей айқындалған:
– халықтың өмір сүру сапасын арттыру;
– электрондық мемлекеттік қызметтердің үлесін көбейту;
– қазақстандық қалалардың халықаралық smart-рейтингтерге енуі;
– жобаларды бірыңғай ұлттық тұжырымдама аясында іске асыру.

38