Page 99 - Академикалы? саясат РУС.

(LoRaWAN шамдар), және Smart Tourism (AR-навигация, көптілді чат-боттар)
жобалары кибер-урбанизм (cyber-urbanism) және тәжірибелік экономика
(experience economy) тұжырымдамаларына сәйкес әзірленіп, тұрғындар мен
туристер үшін жоғары сапалы цифрлық сервистер ұсынады.
Осы модельдің үйлесімді іске асырылуы Smart City жүйесінің
технологиялық және әлеуметтік негізін күшейтіп, қалалардың ұзақ мерзімді
тұрақтылығына, инклюзивті даму траекторияларына және әлеуметтік-
экономикалық тиімділікке қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Қорытындыда, ұсынылған шаралардың өзара байланысы кешенді басқару
қаңқасын қалыптастырады (сурет-7).
Ұсынылып отырған модельдің теориялық негізін тұрақты дамудың
жүйелік теориясы (Sustainable Development Systems Theory) құрайды. Бұл тәсілге
сәйкес, қала — ашық әлеуметтік-техникалық-экологиялық жүйе болып
табылады. Ұзақ мерзімді тұрақтылықтың іргетасы — өзара тәуелді үш қосалқы
жүйенің: экологиялық, экономикалық және әлеуметтік-мәдени салалардың
теңгерімді дамуына негізделеді. Осыған байланысты кез келген басқарушылық
шешім бір мезгілде қоршаған ортаның сапасына, экономикалық өміршеңдікке
және қалалық қауымдастықтың әлеуметтік инклюзивтілігіне ықпалы
тұрғысынан кешенді түрде бағалануы тиіс.
Мұндай күрделі жүйе белгісіздік жағдайында (мысалы, климаттық
құбылмалылық, демографиялық өзгерістер, технологиялық тәуекелдер) әрекет
етуі үшін адаптивтік бірлескен басқару (Adaptive Co-management) қағидаттарын
қолдану орынды. Бұл парадигма иерархиялық қатал құрылымдардың сыртқы

ортаның жылдам өзгерістеріне бейімделе алмайтынын көрсетті. Ең тиімдісі —
мемлекеттік органдар, бизнес құрылымдары мен азаматтық қоғам арасындағы

басқару функцияларын икемді желілік форматта үлестіріп, нәтижелерге
ұжымдық жауапкершілік жүктейтін модель болып табылады.
Смарт-қалаларда деректерді өндіру, өңдеу және пайдалану процестері
ақпараттық биліктің қайта бөлінуіне әкеліп, әлеуметтік теңсіздіктерді ұлғайту
қаупін тудырады. Data Justice Framework [132] ұсынғандай, бұл тәуекелді азайту
үшін деректерді әділ, ашық әрі жауапкершілікпен пайдалану тетіктерін
институционалдандыру қажет. Мұндай механизмдер мемлекет, бизнес және
тұрғындар арасындағы ақпараттық қолжетімділіктің асимметриясын
төмендетуге мүмкіндік береді және алгоритмдік кемсітушілікке жол бермейді.

99