Page 98 - Академикалы? саясат РУС.

23 - кестенің жалғасы

1 2 3 4
7 Қаржы- - Green & Smart облигациялар Қаржы тұрақтылығы
экономикалық - SDG-linked PPP келісімдері теориясы; impact-
құралдар - Performance-based tariff (су/жарық) investing практикасы
8 Ақылды - Smart Mobility: интеллектуал светофор Кибер-қала (cyber-
секторлық + MaaS urbanism); experience
жобаларды - Smart Lighting: LoRaWAN шамдар economy
масштабтау - Smart Tourism: AR-навигация, көптілді
чат-бот
Ескерту – Дереккөздер негізінде автор құрастырған [128,129,130]

3. Азаматтық коворкинг пен Co-creation платформаларын дамыту. Open-
Government порталы негізінде crowdsourcing, e-петиция, және participatory
budgeting тетіктері енгізілуі қажет. Тұрғындар Hackathon, Living Lab форматтары
арқылы смарт-инициативаларды бірлесіп әзірлеуге тартылады. Бұл тәсіл
стейкхолдерлер теориясы мен deliberative democracy тұжырымдамасына сәйкес,
қоғамдық мүдделерді тиімді бейнелейтін шешімдерді қалыптастыруға мүмкіндік
береді.
4. SDG-негізделген KPI жүйесін әзірлеу және бейімдеу. U4SSC және ISO
37122 стандарттарына сәйкес индикаторлар жергілікті жағдайға
сәйкестендіріліп, мысалы, «Traffic CO₂ → SDG 13», «Access to e-Services → SDG
16» сияқты көрсеткіштер қалыптастырылады. PDCA цикліне негізделген жыл
сайынғы SDG-жоспар–есеп механизмі нәтижеге бағытталған бюджеттеу
тәсілімен үйлесіп, ресурстарды тиімді басқаруға септігін тигізеді.
5. Қалалық Data Justice платформасын енгізу. Ақпараттық әділеттілікті
қамтамасыз ету мақсатында Data Ethics Council құрылып, әрбір цифрлық жобаға
Privacy Impact Assessment жүргізіледі. Сонымен қатар, algorithmic bias audit және
Fair-AI талаптарын реттейтін механизмдер енгізіледі. Бұл шешім әлеуметтік
әділеттілік теориясы мен GDPR стандарттарына сүйене отырып, ақпараттық
теңсіздікті азайтуға және қоғамдық сенімді арттыруға бағытталған [131].
6. Кадрлық және зерттеу әлеуетін арттыру. Жоғары оқу орындарында
Smart City бағытында магистрлік бағдарламалар (ақпараттық технологиялар +
урбанистика) ашу, ал қысқа мерзімді сертификаттық курстар IoT-архитектор,
data steward, civic hacker сияқты мамандарды даярлайды. PPP негізінде құрылған
стартап-инкубаторлар өңірлік инновациялық экожүйенің дамуына серпін береді.
Бұл қадам білім экономикасы және адаптивті басқару теорияларына негізделеді.
7. Қаржы-экономикалық құралдарды әртараптандыру. Green & Smart
облигацияларын шығару, SDG-linked PPP келісімдерін енгізу, сондай-ақ
нәтижеге қарай сараланатын тарифтер (performance-based tariff) механизмдері
инвестициялық тәуекелдерді бөлісуге және impact-investing тәжірибесін
кеңейтуге мүмкіндік береді. Бұл ұсыныс қаржы тұрақтылығы теориясы аясында
негізделген.
8. Ақылды секторлық жобаларды масштабтау. Smart Mobility
(интеллектуалды бағдаршамдар, Mobility-as-a-Service), Smart Lighting

98