Page 140 - Dissertation (3)

Осылайша, мемлекеттік қызметшілерді оқыту бағдарламасына ұсынылған
өзгерістер мен толықтырулар олардың коммуникативтік құзыреттерін
жетілдіруге, азаматтармен өзара іс-қимылын жақсартуға, жанжал тәуекелдерін
азайтуға және қызметкерлерді мемлекеттік басқару саласындағы қазіргі заманғы
сын-қатерлерге дайындауға көмектеседі.
2. Лауазымдар бөлінісінде коммуникативтік құзыреттерге қойылатын
біліктілік талаптарын саралау
Зерттеу нәтижесі көрсеткендей, коммуникативтік құзыреттер барлық
деңгейдегі мемлекеттік қызметшілер үшін маңызды. Дегенмен, бұл құзыреттер
мемлекеттік лауазымдар ерекшеліктері, қажеттіліктері және
жауапкершіліктеріне байланысты ажыратылуы мүмкін.
Қазақстанда мемлекеттік қызметшілер үшін коммуникативтік
құзыреттерге қойылатын біліктілік талаптары "Б" корпусының мемлекеттік
әкімшілік лауазымдарына қойылатын үлгілік біліктілік талаптарында
көрсетілген (Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі
Төрағасының 2023 жылғы 5 сәуірдегі №71 бұйрығы) және олар келесідей
жіктеледі (10-кесте) [120].

Кесте 10 – Қазақстанда мемлекеттік қызметшілер үшін коммуникативтік
құзыреттерге қойылатын біліктілік талаптары

Лауазым санаты Негізгі коммуникативтік талаптар
Топ-менеджерлер және жоғары Стресске төзімділік, бастамашылық, жауап
бейінді басшылар (санаттар: А-1, В-1, кершілік, тұтынушыға бағдарлану, ақпарат
В-2, С-1, С-2, С-О-1, С-О-2, С-R-1, D- тандыру, парасаттылық, ынтымақтастық, өзара
1, D-2, D-О-1, D-O-2, D-R-1, E-1, E-2, әрекеттесу, қызметті басқару, шешім қабылдау,
E-R-1) көшбасшылық, стратегиялық ойлау, өзгерістерді
басқару
Орта буын (санаттар: А-2, А-3, В-3, Стресске төзімділік, бастамашылық, жауап
С-3, С-О-3, С-О-4, С-R-2, C-R-3, D-3, кершілік, тұтынушыға бағдарлану, ақпарат
D-О-3, D-R-2, D-R-3, E-3, E-R-2, E-R- тандыру, парасаттылық, ынтымақтастық, өзара іс-
3, E-G-1, E-G-2) қимыл, қызметті басқару, шешім қабылдау,
көшбасшылық
Төменгі буын (санаттар: А-4, А-5, В-4, Стресске төзімділік, бастамашылдық, жауап
В-5, В-6, С-4, С-5, С-О-5, С-О-6, С-R- кершілік, тұтынушыға бағдарлану, ақпарат
4, С-R-5, D-4, D-5, D-O-4, D-O-5, D-O- тандыру, парасаттылық, өзін-өзі дамыту, жеделдік,
6, D-R-4, D-R-5, E-4, E-5, E-R-4, E-R- ынтымақтастық, өзара іс-қимыл, қызметті басқару
5, E-R-5, E-G-3, Е-G-4)

Бұл ретте, халықаралық тәжірибеде мемлекеттік қызметшілердің
коммуникативтік құзыреттеріне қойылатын талаптар олардың лауазым
деңгейіне және жұмыс ерекшелігіне байланысты өзгеруі кең таралған практика
екенін ескеру қажет.
Мысалы, Ұлыбританияда жоғары профильді басшылар (министрлер, ірі
мемлекеттік қызметшілер) үшін стратегиялық коммуникацияны дамыту, оның
ішінде саяси және бизнес-элиталармен келіссөздер жүргізу дағдылары, БАҚ

140