Page 124 - Dissertation (3)

аймақтық деңгейде практикалық құзыреттіліктің жеткіліксіздігін айғақтайды.
Бұл Қазақстандағы мемлекеттік басқару жүйесіне арнайы дағдарыстық оқытуды
енгізу қажеттілігін дәлелдейді.
Екіншіден, цифрлық технологиялар дағдарыс кезінде жедел және кең
ауқымды ақпарат таратуға мүмкіндік берсе де, бұл арналар барлық азаматтар
үшін қолжетімді емес. Қазақстанда халықтың 72%-ы интернетті
пайдаланғанымен, 60 жастан асқан адамдардың 22%-ы мүлде интернетке
қосылмайды, ал 15%-дан астам адам мемлекеттік тілді ақпаратты түсіну
деңгейінде меңгермеген. Сондықтан байланыс арналарының қолжетімділігін,
тілдік әртүрлілікті және ақпаратты қабылдау ерекшеліктерін ескеру қажет. Бұл
ретте цифрлық және дәстүрлі (радио, теледидар, баспа) құралдарды біріктіру
маңызды.
Үшіншіден, ашықтық пен ақпараттың анықтығы қоғамдық сенімді
нығайтудың негізгі алғышарты болып қала береді. Респонденттердің тек 27%-ы
ғана мемлекеттік органдардың ақпаратын уақтылы және жеткілікті деп
бағалағаны – бұл дағдарыс жағдайларында хабарламалардың мазмұны мен
берілу жылдамдығын қайта қарау қажеттігін көрсетеді. 2022 жылғы қаңтардағы
оқиғалар мен интернеттің ажыратылуы кезінде ресми арналар арқылы сенімді
ақпараттың жетіспеуі де осындай олқылықтардың нақты мысалы болды.
Төртіншіден, қоғаммен тиімді кері байланыс орнату дағдарысты тиімді
басқарудың негізгі элементі ретінде анықталды. «COVID-19 KZ» чат-ботының
жұмысындағы үзілістер және қоғамдық пікірді ескермей жасалған
коммуникациялар жүйесі халықтың наразылығы мен сенімсіздігін күшейтті.
Сондықтан әлеуметтік желілер, Telegram арналары, сенім телефондары мен
онлайн сауалнамалар сияқты құралдарды тұрақты және белсенді түрде

пайдалану қажет.
Соңында, халықаралық тәжірибе көрсеткендей, дағдарыс
коммуникацияларында тек ақпарат тарату жеткіліксіз ‒ қоғаммен ашық диалог
жүргізу, ақпаратты түсінікті және бейтарап түрде жеткізу, мемлекеттік
органдардың үйлестірілген әрекетін қамтамасыз ету маңызды. Бұл ретте
мемлекеттік қызметті «адамға бағытталған» модельге көшіру ‒ Қазақстан үшін
стратегиялық бағыт болуы тиіс.
Осылайша, дағдарыс коммуникациялары ‒ бұл жекелеген хабарламалар
жүйесі емес, қоғам мен мемлекет арасындағы сенімді қарым-қатынас орнатуға
бағытталған стратегиялық басқару құралы. Қазақстанда бұл жүйені дамыту үшін
институционалдық, инфрақұрылымдық және адами ресурстық негіздерді
кешенді түрде жетілдіру қажет.

3.3 Коммуникация құралдарын тиімді пайдалану дағдыларын
қалыптастыру
Цифрлық технологиялардың қарқынды дамуы және электрондық басқару
қағидаттарын енгізудің заманауи жағдайында коммуникациялық құралдарды
пайдалану тиімділігі мемлекеттік аппараттың табысты жұмыс істеуінің маңызды
құрамдас бөлігіне айналуда. Мемлекеттік қызметшілер қызметтік міндеттерін

124