Page 133 - Диссертация

- Қазақстанның төменгі ағыстағы егістік алқаптарын қамтамасыз ету үшін
қосымша суды босату туралы ұсынысы қаралды;
- Қырғыз тарапына энергетикалық ресурстар немесе қаржылық өтемақы
түрінде ынтымақтастықтың экономикалық шарттары ұсынылды.
Бұл келіссөздер екі ел арасындағы трансшекаралық су ресурстарын
бейбіт, әділ және өзара тиімді түрде пайдалануға бағытталған дипломатиялық
іс-қимылдардың жарқын көрінісі болды. Екі жақ та 1992 жылғы Хельсинки
конвенциясының қағидаттарына сәйкес әрекет етіп, экологиялық қауіпсіздік
пен аймақтық тұрақтылықты қамтамасыз етуге күш салды [231].

3.5 Қазақстан Республикасында су объектілері мен ресурстарын
қорғау саласындағы бағыты
Қазақстан Республикасының су дипломатиясын жүзеге асыруда ішкі
экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз ету – маңызды бағыттардың бірі. Су
объектілерін қорғау мен оларды тиімді пайдалану саласында заңнамалық және
әкімшілік бақылау тетіктері халықаралық су саясатына негіз болатын ішкі
тәртіпті көрсетеді. Су объектілерін ластағаны немесе мақсатсыз пайдаланғаны
үшін белгіленген айыппұл мөлшері – экологиялық жауапкершілікті күшейтуге
бағытталған құрал ғана емес, сонымен қатар трансшекаралық келіссөздерде
Қазақстанның экологиялық тәртіпті сақтаудағы сенімді ұстанымын білдіреді
[232, 233].
2024 жылғы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, су
объектілерін заңсыз пайдалану, ластау немесе иелену жағдайларында айыппұл
мөлшері құқық бұзушының мәртебесіне және құқық бұзушылықтың сипатына
байланысты бірнеше есе өсірілді. Бұл өзгерістер Қазақстанның су қауіпсіздігін
қамтамасыз етудегі ішкі тетіктерінің бір парасы болып табылады. Айыппұл
мөлшері құқық бұзушылықтың сипаты мен ауырлығына байланысты өзгеруі
мүмкін. Сондықтан нақты жағдайға байланысты айыппұл мөлшерін анықтау
үшін Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамалық актілеріне жүгіну
қажет.
2024 жылы бір айлық есептік көрсеткіш (АЕК) 3 692 теңгені құрайды.
Айыппұл мөлшері құқық бұзушының мәртебесіне байланысты төмендегі 23-25
кестелерде келтірілген:

Кесте 23 - Белгілерді жойғаны немесе бүлдіргені үшін айыппұлдар

Категория Қазіргі Жаңа Айырмашылық 2024 ж.
мөлшері мөлшері мөлшері
(АЕК) (АЕК) (теңге)
Жеке тұлғалар 5 50 10 есе 184 600
Лауазымды тұлғалар, шағын кәсіпкерлік 30 300 10 есе 1 107 600
немесе коммерциялық емес ұйымдар
Орта кәсіпкерлік субъектілері 70 700 10 есе 2 584 400
Ірі кәсіпкерлік субъектілері 100 1000 10 есе 3 692 000

133