Page 153 - Диссертация

Сурет 36 - Орталық Азия елдеріндегі су қоры және оның тұтыну диаграммасы

Цифрлық реттеу және мониторинг моделі. Цифрлық реттеу және
мониторинг моделі Орталық Азиядағы су ресурстарын басқарудағы негізгі
құралға айналуы тиіс [165, 158 б.]. Бұл модель төмендегідей компоненттерді
қамтиды:
- Деректер жинау жүйесі. Өзендер, су қоймалары және жер асты сулары
туралы деректерді жинау үшін автоматтандырылған құрылғыларды пайдалану;
- Аналитикалық платформа. Жиналған деректерді талдау үшін заманауи
бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану. Бұл су ресурстарының жағдайын
болжауға және тиімді шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді;
- Цифрлық карта. Су ресурстарының қолжетімділігін және оларды
пайдалану деңгейін көрсететін интерактивті карталарды әзірлеу;
- Мобильдік қосымшалар. Су пайдаланушыларға ақпарат беруге арналған
қосымшалар әзірлеу. Бұл қосымшалар арқылы су тұтыну көлемін бақылау және
үнемдеу бойынша ұсыныстар алуға болады [224, 92 б.].
Төмендегі 31-кесте мен 37-суреттен Орталық Азия елдері бойынша
цифрлық және дәстүрлі мониторинг жүйелерінің тиімділік көрсеткіштерін
салыстырмалы түрде айырмашылығын көре аласыздар.

Кесте 31 - Цифрлық және дәстүрлі мониторинг көрсеткіштері салыстырмасы

Көрсеткіштер Дәстүрлі тәсілдер Цифрлық жүйе
тиімділігі, (%) тиімділігі, (%)
Су ресурстарын бақылау 60 95
Су тұтынуды есептеу 50 90
Сапа мониторингі 55 92
Апаттарды болжау 40 85

153