Page 130 - Академикалы? саясат РУС.

трансформацияны тереңдетуге және Smart City тұжырымдамасының тұрақты
даму мақсаттарымен үйлесімді жүзеге асуына ықпал ететін болады.
Түркістан қаласында Smart City тұжырымдамасын мемлекеттік реттеу
тұрғысынан жүзеге асырудың теориялық негіздері, институционалдық тетіктері
және практикалық аспектілері кешенді түрде талданды. Зерттеу нәтижесінде
Smart City-ді орташа қалаларға бейімдеу үшін ұсынылған ғылыми тұжырымдар
мен әдістемелік үлгілер жүйелі қолдану мүмкіндігін көрсетті.
Ақылды қаланы дамыту тек цифрлық инфрақұрылыммен шектелмей,
стратегиялық жоспарлау, құқықтық реттеу, қоғамдық қатысу және деректермен
әділетті жұмыс жүргізуді қамтитын кешенді тәсілді талап етеді. Түркістандағы
институционалдық құрылымдардың қалыптаса бастағанына қарамастан,
интеграция деңгейі мен басқару үйлесімділігі жеткіліксіз. Осыған байланысты
ұсынылған әдістемелік үлгі – техникалық, институционалдық және әлеуметтік
факторларды біріктіретін әмбебап басқару моделі ретінде қарастырылады.
Көпдеңгейлі басқару қағидатына сүйене отырып, ұлттық–өңірлік–
жергілікті деңгейлер арасындағы үйлесімділік пен өкілеттіктерді нақтылау
қажеттігі негізделді. Smart City жобаларын үйлестіру үшін арнайы қалалық
құрылымдар (Smart City Office), жобаларды бақылау үшін консультативтік
кеңестер мен жобалық кеңселер құру ұсынылды. Бұл құрылымдар әртүрлі
мүдделі тараптардың серіктестігін қамтамасыз етеді.
Тұрақты даму мақсаттарына негізделген KPI жүйесі қалалық басқарудың
тиімділігін арттырып, халықаралық стандарттарға сәйкестікті қамтамасыз етеді.
KPI көрсеткіштерін жергілікті ерекшеліктерге бейімдеу арқылы нәтижеге

бағытталған басқару мен жобалық мониторинг жүйесі құрылады.
Ақылды қалаларды дамытуда адами капитал шешуші фактор саналады.

Түркістан үшін IT-мамандар, аналитиктер, сити-менеджерлер даярлау және
мемлекеттік қызметкерлердің цифрлық құзыреттілігін арттыру қажет. Сонымен
қатар, қаржыландырудың тұрақтылығы үшін МЖӘ, green & smart облигациялар,
халықаралық гранттар секілді тетіктер ұсынылды.
Smart City жобаларының табысты іске асуы үшін әлеуметтік компоненттің
де рөлі зор. Қоғамдық қатысуды арттыру үшін crowdsourcing, participatory
budgeting, e-петиция, online feedback секілді құралдарды жүйелі қолдану
ұсынылды. Бұл – әлеуметтік сенімділік пен цифрлық теңдікті нығайтудың тиімді
жолы.
Ұсынылған модель Түркістанмен қатар басқа да өңірлік қалалар үшін
стандартталатын, таратылатын үлгі бола алады. Түркістан Smart City
трансформациясы арқылы Қазақстандағы урбанистік дамудың катализаторына
айналуы ықтимал.
Қорытындылай келе, Түркістандағы Smart City жобасы – тек
технологиялық бастама емес, қоғам мен мемлекеттің серіктестікке негізделген
жаңа әлеуметтік келісімі. Бұл тәсіл тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізуге,
басқару сапасын арттыруға және азаматтардың өмір сапасын жақсартуға
мүмкіндік береді.

130