Page 28 - Dissertation

байланысты болатын болашаққа дайын қалалық ортаны құру мақсатында
ақылды қаланың бастамалары мен жобаларына кірісті. Көптеген жергілікті
мемлекеттік органдар мен департаменттердегі әкімшілік құрылымдар мен
процестерді қайта құру осы бастамалардың сәтті болуының маңызды
алғышарты болып табылады. Сонымен қатар, мұндай агенттік бастамалардағы
басқару моделі қажетті нәтижелер мен тұрақтылыққа қол жеткізудің кілті
болып табылады, сондықтан Түркістан қаласында ақылды қаланы құрудың
негізі ретінде қарастырылады. Түркістан қаласында ақылды қаланы құру
бойынша мемлекеттік реттеудегі шешім қабылдау процестерін оңтайландыруда
«Turkistan Innovation» ЖШС стартаптарды дамытуға, ақылды қала
тұжырымдамасын іске асыруға, Түркістан қаласының мемлекеттік
органдарымен тығыз байланыста цифрландыру жобаларын іске асыруға,
сондай-ақ инновацияларды енгізуге бағытталған жұмыстарды жүргізеді.
Нәтижесінде басқару модельдері бірқатар факторларға байланысты бір
жағдайдан екіншісіне өзгеретінін көрсетеді. Сонымен қатар, айтарлықтай
ұқсастықтарға қарамастан, Түркістан қаласын мемлекеттік реттеудегі шешім
қабылдау процестері жағдайларға байланысты әртүрлі болды және әр жағдайда
жанжалдарды шешудің белгілі бір әдістері бар. Алайда, мүдделі тараптардың
басқаруға қатысуы барлық жағдайда маңызды болды [58]. Дамушы елдердегі
қала билігі тек нормативтік-құқықтық базаны құруға ғана емес, сонымен қатар
экожүйенің негізгі мүдделі тараптары үшін инклюзивті ақылды қалаларды
құруға әкелетін азаматтардың заттар интернетіне араласуын ынталандыру және

ілгерілету үшін қолайлы жағдайлар жасауға назар аударуы керек [59]. Сонымен
қатар Түркістан қаласының құрылысы саласындағы «Turkistan IT Hub»
техникалық мүмкіндіктермен ұштастыра отырып, елеулі экономикалық және
әлеуметтік құндылыққа ие бола отырып, қалада азаматтық, зияткерлік
бастамаларды дамыту үшін маңызды дағдылар жиынтығын құра алады.
Ақылды қала – бұл адамдарды даму орталығына орналастыратын, қала
әкімшілігіне ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қосатын және
осы элементтерді азаматтардың бірлесіп жоспарлауы мен қатысуын қамтитын
тиімді үкіметті құруды ынталандыру құралы ретінде пайдаланатын қала.
Интеграцияланған және тұрақты дамуға ықпал ету арқылы ақылды қалалар
инновациялық, бәсекеге қабілетті, тартымды және тұрақты болып, өмірді
жақсартады [60]. Түркістан, көптеген жергілікті мемлекеттік органдар мен
департаменттердегі әкімшілік құрылымдар мен процестерді қайта ұйымдастыру
бастамаларда қажетті нәтижелер мен тұрақтылыққа қол жеткізудің кілті болды.
Адамдардың ауылдық жерлерден қалаларға көшуімен ХІХ ғасырдың
басынан бастап Үкімет агенттері әртүрлі ресурстар мен қызметтерді құру мен
басқаруды жақсартуда бұрынғыдан да үлкен қиындықтарға тап болды [61].
Түркістан қаласын мемлекеттік реттеуде бүкіл әлемде осы құру мен басқаруға
қатысатын элементтер мен процестерді бақылауға мүмкіндік беретін ортаны
әзірлеу мүмкін болды. Түркістан қаласында әкімдігі «Цифрландыру» бөлімі
ақылды қала идеясы Үкімет пен мүдделі тараптарға өміршең және тұрақты

28