Page 27 - Dissertation

қолданыстағы әдістерін біріктіру, жаңаларын жетілдіру және құру арқылы
қатынастарды дамытуға ықпал ету қажет.
Ақылды қалалар бүгінде қалалардың өсуін қолдау үшін тиімді және
тұрақты шешім табу қажеттілігі болып табылады [46]. Мемлекеттік реттеуге
келетін болсақ, ақылды қалалар мемлекеттік қызметтердің тиімділігін
арттыруда, азаматтардың өмір сүру сапасын жақсартуда, инклюзивті басқаруда
және осал топтарды қорғауда белсенді рөл атқарады [47]. Вэй Х. және басқалар
зерттеуінде ақылды қаланы басқарудың мақсаты табиғи және адами ортаның
жаңаруын қамтамасыз ете отырып, сонымен бірге экологиялық қаланың
тұрақты дамуы туралы көзқарасты қамтуы керек [45,р. 108]. Ақылды қалаларды
дамытудың қозғаушы факторларына келетін болсақ, зерттеушілер қалалар
тиімді деректер нарығын білдіреді және қалалық агломерациялардың
экономикалық және әлеуметтік аспектілерге әсері деректер элементтерін
шығару арқылы жүзеге асырылады деп санайды [48].
Қалалардың цифрлық трансформациясы тұрақты қала құрылысына қол
жеткізу үшін жақсартылған және қарқынды басқарумен қалалық басқару
шараларын жүзеге асыру арқылы экологиялық негізделген цифрлық
экономикалық даму моделін құру үшін деректер элементтерінің ресурстарын
барынша пайдалануды талап етті [49].
Ақылды қалаларды тұрақты реттеу – қоршаған ортаға әсерді азайтуға,
азаматтардың өмір салтын жақсартуға және басқаруды жақсартуға бағытталған
күрделі және дамып келе жатқан сала [50]. Азаматтардың қатысуы мен

қоғамдық құндылықты қалыптастыруға баса назар аударатын ұсынылған
тиімділікті бағалау жүйесімен басқару мен саяси шешімдер қабылдауға
біртұтас көзқарас өте маңызды [51]. Ақылды қалалардың тұрақты дамуды және
жоғары өмір сүру сапасын қамтамасыз ету әлеуеті, әсіресе ақылды қала
технологияларын біріктіру арқылы танылады [52]. Алайда, үлкен деректердің,
хакерлердің рөлі және ақылды қалалардың болашағын қалыптастырады [53].
Ақылды қалалар үшін мемлекеттік реттеуді дамыту күрделі және көп
қырлы процесс. Бадранның зерттеуі ақылды қалаларды енгізу мәселелерін
шешу үшін белсенді реттеу тәсілдерінің қажеттілігін көрсетеді [54]. Вебердің
айтуынша, ақылды қалалар өз қызметтерінің құқықтық сенімділігі мен өзара
әрекеттесуін қамтамасыз ету үшін нормативтік-құқықтық базаның
маңыздылығын зерттейді [55]. Технологияларды қолдайтын ақылды қалаларды
іске асыру үшін дамушы елдердегі бір мезгілде әлеуметтік-экономикалық,
адами, құқықтық және нормативтік реформалардың қажеттілігін тағы да атап
көрсетеді [56]. Дикиннің айтуынша, ақылды қалалар интеллектуалды
капиталды құратын, байлық құратын және экологиялық әлеуетті дамытатын
желілер АКТ-ны сәтті енгізумен сипатталатынын және олардың барлығы
бірлескен басқарумен реттелетінін көрсететін кеңірек перспективаны ұсынады
[57]. Бұл зерттеулер ақылды қалаларды дамытуда мемлекеттік реттеуге жан-
жақты көзқарастың маңыздылығын көрсетеді.
Дүниежүзіндегі қала шенеуніктері инфрақұрылымның маңызды
компоненттері мен онлайн қызметтері интеллектуалды, тиімді және өзара

27