Page 67 - Dissertation

саласы өндеу өнеркәсібінде 12 млрд. тенге өндіріліп, газ, электрмен жабдықтау,
бу беру көлемі 5,5 млрд. тенгені құрады.
Түркістан қаласы туризмі дамуда, келетін туристтердің саны артуда. 2023
жылдың қорытындысы келуші туристтердің саны 678,5 мыңға жеткен.
Сонымен қатар, 2024 жылдың қаңтар айларында Түркістанға 6,7 мың шетелдік
турист келіп 24,1% көрсеткішпен өскен [163,б. 20].
Ағымдағы жылдың соңына дейін бұл көрсеткіш 500 миллион долларға
жетуі мүмкін, бірақ 2026 жылға қарай IT қызметтерінің экспортын бір
миллиард долларға дейін жеткізуге болады. Бұған ірі шетелдік IT-
компаниялармен бірлескен кәсіпорындар ашу жәрдемдесетін болады.
Жасанды интеллект технологияларын қолдану ерекше назар аударуды
қажет етеді. Алдағы бірнеше жылда әлемде осы салаға бір триллион доллардан
астам инвестиция салынады деп болжануда. Бұл сектордың табысты дамуы
жекелеген елдердің ЖІӨ-нің айтарлықтай өсуін қамтамасыз ете алады.
Түркістан қаласы құрылысына инвестициялар тарту және деректерді
сақтау және өңдеу саласында мүдделерді ілгерілету үшін мүмкіндікпен қоса
алғанда, ең тартымды жағдайлар жасау қажет.
Аумақтың бұл бөлігі заманауи жоспарлау құрылымының басымды
элементі болып табылады. Түркістан қаласы, мұнда қаланың барлық көлік
жолдары тоғысады. Тұңғыш президент Н.Ә.Назарбаев жарлығымен бекітілген
Түркістан қаласын түркі әлемінің мәдени-рухани орталығы ретінде дамытудың
бас жоспарының тұжырымдамасы Түркістан қаласының бас жоспарының

жобалық шешімдерінің негізі болып табылады.
1) Экологиялық (Жасыл қала);
2) Эстетикалық тартымды қала;
3) Ақылды қала;
4) Қауіпсіз қала;
5) Тұрақты қала (Resilience City);
6) Жаһандық қала (Global City).
Қаланы ақылды ету және оны өзгерту – бұл уақытты қажет ететін және
біртіндеп өзгеретін процесс. Ұзақ уақыт бойы рухани астана болып саналған
Түркістан қаласы көптеген өркениеттерді қабылдап, бүгінгі күнге дейін жеткен
бай мәдени ерекшеліктерге ие. Қалада дамып келе жатқан теміржолдар,
авиакомпаниялар, денсаулық сақтау қызметтері және білім беру мүмкіндіктері
қаланы өмір сүруге қолайлы ететін басқа нысандар болып табылады. Түркістан
қаласы халқының көбеюіне байланысты туындайтын проблемаларды шешу
үшін мәдени жинақтаумен қатар, мүмкіндіктері мол қала ақылды қалаға айналу
жөнінде қадамдар жасауда.
Қазіргі таңда Түркістан экономикасын жұмыс күшінің артығымен
сипаттауға болады, бірақ жоғары білікті мамандар қажет. Түркістан қаласының
экономикалық белсенді халқының саны 2018 жылғы 55%-дан 2035 жылы 58%-
ға дейін өседі деп болжануда. Абсолютті мәнде экономикалық белсенді халық
саны 53 мыңнан 133 мың адамға дейін артады. Түркістан қаласы
тұрғындарының басым бөлігі жұмыссыз 24 мың адамды құрап отыр.

67