Page 91 - Dissertation (3)

«Қоғамға маңызды мәселелер бойынша ақпарат халыққа қолжетімді
болуы керек, мысалы, жол жөндеу, апатты жағдайлар, маңызды нысандарды
салу, гранттар, тегін қызмет көрсету мүмкіндігі (балаларға, студенттерге,
науқастарға және т.б.). Яғни, тұрғындарды толғандыратын мәселелер тізімі
болуы керек» (R-13).
Ақпараттың ашықтығы мен қолжетімділігі мемлекеттік қызметтердің
сапасын арттырып қана қоймай, сонымен бірге үкіметке деген сенімді арттырады
деген пікірді Kreis (2017) және Patterson (2017) зерттеулері де растайды [162,
163]. Болдырева Л.Б. (2020), сияқты орыс авторларының еңбектерінде сондай-ақ
ақпараттың қолжетімділігі азаматтар мен мемлекеттік органдар арасында
сенімді қарым-қатынастарды құрудың негізі екенін атап көрсетіледі [164].
Mahmood et al. (2020), басқа елдердің тәжірибесімен мемлекеттің қоғаммен
байланысының сапасын жақсартуға және сенім деңгейін арттыруға ашық және
қолжетімді арналар арқылы қол жеткізуге болатынын растайды [165]. Осыған
ұқсас тұжырымдар Bouckaert & van de Walle (2003) зерттеулерінде де ұсынылған,
олар цифрландыру контекстінде деректердің ашықтығы мен қолжетімділігінің
маңыздылығы айтарлықтай артады деп қорытындылайды [166].
Сонымен қатар, Қазақстанның мемлекеттік қызмет саласындағы
коммуникациялық кедергілер мен кәсіби қиындықтарды жан жақты ашып
көрсету үшін ресми статистикалық мәліметтерге сүйену де маңызды. Оның
ішінде, халықтың мемлекеттік органдарға деген сенім деңгейі, мемлекеттік
қызмет көрсету сапасына және жалпы кері байланысқа қанағаттану деңгейі
сияқты факторларды қарастыруға болады.
Мысалы, 2024 жылға арналған мемлекеттік қызмет көрсету сапасының
қоғамдық мониторингіне орталық мемлекеттік органдар мен жергілікті

атқарушы органдарының 70 мемлекеттік қызметі және онлайн мониторинг
аясында 364 қызмет қамтылған [167]. Аталған қоғамдық мониторинг шеңберінде
мемлекеттік аппаратта бюрократизмнің орын алуына қатысты қоғамдық пікір
зерделенген. Нәтижесінде, респонденттердің басым бөлігінің (99,3%) пікірінше,
мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл процесінде халық бюрократия мен
қағазбастылыққа тап болмайды. Респонденттердің үштен бірінен астамы (38,4%)
мемлекеттік қызметтерді алуда ішінара проблемалар бар екенін айтады. Бұл
проблемалардың ішінде қызмет туралы ақпаратқа және тиісті құжаттар тізімі
туралы ақпаратқа қанағаттанбауы, сондай-ақ туындайтын мәселелер бойынша
техникалық және процедуралық (төлем, жүктеп алу) кеңес алу мүмкіндіктерінің
төмендігі көрсетіледі. Сондай-ақ, мемлекеттік қызмет көрсету сапасын
бағалаудың қоғамдық мониторингі нәтижелері бойынша қызмет алушылардың
мемлекеттік қызмет сапасын бағалаудағы орташа көрсеткіші 4,75 балды және
қанағаттану деңгейі 78,0% құраған. Жалпы алғанда, Қазақстандағы мемлекеттік
қызмет сапасын қамтамасыз ету саласында позитивті үрдістің бары да
анықталған.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының Статистика бюросының
ресми мәліметі бойынша (2024) азаматтардың құқық қорғау органдары мен сот
жүйесіне 2024 жылғы аралық сенімділік деңгейі тиісті сауалнамалармен

91