Page 88 - Dissertation (3)

Бұл өз кезегінде «коммуникативтік құзыреттілік» ұғымының пәнаралық
сипатын растайды.
Бұл ретте, Pio et al. (2021) сияқты авторлар мемлекеттік сектор өкілдерінде
когнитивті және эмоционалдық интеллекттіні дамыту қажеттілігіне назар
аударады [152].
Graham & Avery (2013) зерттеуі мемлекеттік қызметшілердің төмен кәсіби
дайындығы мен біліктілігі үкімет деңгейіндегі коммуникацияның сапасын
төмендетеді және азаматтардың сеніміне теріс ықпалын тигізеді деп
тұжырымдайды [153].
Бессонова & Иванова (2018) және Бодрягина (2020) сияқты ресейлік
авторлардың зерттеулері де теориялық дайындықтан бөлек, сондай-ақ белсенді
тыңдау, шиеленістерді басқару және қоғаммен коммуникацияны жақсартуға
ықпал ететін ақпаратты тиімді жеткізу сияқты коммуникативтік құзыреттерді
дамытудың маңыздылығын атап көрсетеді [154, 155].
Тереңдетілген сұхбат шеңберінде респонденттер мемлекеттік қызметшілер
арасында қандай коммуникация құзыреттері көбірек байқалатынын да атап өтті.
«Білесіз бе... барлық құзіреттілік маңызды. Бүгінгі күні коммуникацияға
деген мотивация үнемі сөйлесу керек деген түсінікпен қалыптаса бермейді, бұл
көбінде жоғарыдағы басшылықтан, не айталық, ол жақтағы министрліктен
облысқа, облыстан қалаға, қаладан және т.б. ауданға келген бұйрықпен
қалыптасады. Дәлірек айтсақ, облыстан қалаға немесе ауданға, иә, бұл не анау-
мынау заң бойынша, өзара коммуникация туралы немесе қоғамдық кеңес
туралы қоғамдық бақылау туралы заңның орындалуы туралы, сол рухтағы
бірдеңемен байланысты» (R-3).
Тиімді коммуникация тек вербалды дағдылармен ғана шектелмейді, сондай-

ақ интонация, мимика сияқты бейвербалды белгілерді дұрыс қолдануды талап
етеді. Бұл құзыреттер мемлекеттік қызметшілер үшін өте маңызды, өйткені олар
ақпаратты қоғамның оң қабылдауына әсерін тигізеді. Жеткіліксіз вербалды және
бейвербалды коммуникация түсінбеушілікке, тіпті мемлекеттік органдарға деген
сенімнің төмендеуіне де әкелуі мүмкін.
Вербалды коммуникация ақпаратты анық және түсінікті жеткізуді
қамтиды, ал вербалды емес коммуникация айтылғанды бекіту үшін ым-ишараны,
мимиканы және басқа физикалық белгілерді дұрыс қолдана білуді қамтиды. Бұл
мемлекеттік органдардағы ішкі өзара іс-қимылы үшін де, қоғаммен байланыс
үшін де маңызды.
Жүргізілген сұхбат нәтижесі, респонденттердің жауаптары Қазақстанның
кейбір мемлекеттік органдарында қоғаммен байланыс айтарлықтай тиімді
болғанымен, басқаларында айтарлықтай проблемалар бар екенін көрсетті.
Бірқатар респондент белгілі бір қызметтердегі, мысалы, байланыс
орталықтарындағы байланыс сапасына көңілі толмайтынын білдірді.
«Ең жақсы немесе ең нашар мысалдар жоқ. Қоғаммен байланыс барған
сайын жақсарып келеді, бастысы сұрақты дұрыс түсіну» (R-3).
«Бұл мәселеде жаман мысалдар жоқ. Вербалды коммуникацияның жақсы
көріністері бар» (R-5).

88