Page 71 - Dissertation (3)

қоймай, азаматтардың билікке сенімін нығайтады, бұл өз кезегінде әлеуметтік
капиталдың өсуіне әсер етіп, мемлекеттік басқарудың сапасын арттырады [119;
124; 135; 136, р. 3-148].
Жаһандану және этномәдени әртүрлілік жағдайында мәдениетаралық
коммуникация заманауи мемлекеттік қызметші үшін ең маңызды дағдыға
айналуда. Осылайша, Сингапур, Канада, АҚШ сияқты елдерде мәдениетаралық
коммуникацияны дамыту мемлекеттік қызметшілерге арналған білім беру
бағдарламаларына жүйелі түрде енгізілген [124; 130; 135]. Бұл бағдарламалар
халықтың әртүрлі тілдік және мәдени топтарының өкілдерімен тиімді қарым-
қатынас жасау қабілетін дамытуға бағытталған.
Дағдарыс жағдайындағы қарым-қатынас шетелдік мемлекеттік қызмет
жүйелерінде де кеңінен қарастырылады. Еуропалық Одақ пен АҚШ тәжірибесі
мемлекеттік қызметшілердің белгісіздік пен тұрақсыздық жағдайында әрекет ету
қабілетін дамыту кәсіби дайындықтың маңызды бағыты болып табылатынын
көрсетеді [130; 136, р. 30-148]. Мұндай бағдарламалар қақтығыстарды шешу
әдістерін, келіссөздерді, стрессті басқаруды және дағдарысты қарым-қатынасты
қамтиды.
Цифрлық дәуірде мемлекеттік органдар қоғаммен байланыс орнату үшін
Интернет пен әлеуметтік желілерді белсенді пайдаланады. Швеция,
Ұлыбритания, Германия сияқты елдерде цифрлық платформаларды тиімді
пайдалану мүмкіндігі мемлекеттік қызметшілердің кәсіби міндеттерінің
құрамдас бөлігі ретінде қарастырылады [129, р. 3-45; 131]. Білім беру
бағдарламаларына цифрлық коммуникация стратегиялары, деректер
қауіпсіздігін қамтамасыз ету, келіссөздер мен жобаларды басқару үшін онлайн
құралдарын пайдалану, мемлекеттік басқаруда цифрлық технологияларды

пайдалану модульдері кіреді.
Осылайша, халықаралық тәжірибе мемлекеттік қызмет жүйесінде
коммуникациялық құзыреттерді дамытудың құрылымдық үлгілерінің бар екенін
көрсетеді. Бұл елдердегі білім беру тәсілдері қарым-қатынастың техникалық
және процедуралық аспектілерін ғана емес, сонымен қатар эмоционалдық,
мәдениетаралық және цифрлық дағдыларды қамтиды. Мұндай тәсілдер
мемлекеттік аппараттың икемділігін және азаматтардың сенім деңгейін
арттыруда шешуші рөл атқарады (6-кесте) [128; 129, р. 3-45].

Кесте 6 – Мемлекеттік қызметшілердің коммуникациялық құзыреттерін дамыту
бағдарламаларының салыстырмалы талдауы: Қазақстан және халықаралық
тәжірибе

Қазақстан (қолданыс Салыстырмалы
Критерий Халықаралық тәжірибе
тағы тәжірибе) сипаттамасы
1 2 3 4
Мақсат қою Коммуникативтік Кеңірек түсінік: ақпа Қазақстанда
құзыреттілік негізінен раттық, мәдениаралық, коммуникацияның
азаматтарды эмоциялық және цифр техникалық жағы
ақпараттандыру және лық аспектілерді қам басым, ал халықаралық

71