Page 57 - Dissertation (3)

Қазіргі күнде бұл құзыреттер Жекелеген мемлекеттік саяси лауазымдарға
қойылатын біліктілік талаптары бөлінісінде қандай да бір түрде айқындалған
(Қазақстан Республикасы Президентінің 2020 жылғы 31 желтоқсандағы №485
Жарлығы) [121].
Атап айтқанда, Президентке тікелей бағынатын мемлекеттік органдар
басшыларының бірінші орынбасарлары мен орынбасарлары, сондай-ақ
министрлер мен министрлердің орынбасарлары сияқты жоғары санатты
лауазымдар үшін жоғары дамыған коммуникативтік дағдылар қажет. Бұл
құзыреттердің негізгі аспектілері:
Тұлғааралық қарым-қатынас: үкіметтегі әріптестермен, басқа мемлекеттік
және жеке құрылымдармен, сондай-ақ саяси және экономикалық акторлармен
тиімді өзара қарым-қатынас жасай білу. Бұл құзырет ауызша және вербалды емес
қарым-қатынас дағдылары, ұстанымды білдіру және қорғау, келіссөздер жүргізу
және қақтығыстарды шешу қабілетін қамтиды.
Шешен сөйлеу және презентация жасау дағдылары: қоғамдық пікірді
қалыптастыру және мемлекеттік саясатты қолдау үшін отырыстарда, кеңестерде,
көпшілік алдында, оның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана
отырып, идеяларды ұсына білу және дәлелдей алу маңызды.
Мемлекеттік органдар арасындағы өзара іс-қимылды ұйымдастыру:
коммуникативтік құзыреттерге әртүрлі ведомстволардың жұмысын үйлестіру,
ақпаратты тиімді және дәл беру мен алу қабілеті жатады, бұл мемлекеттік саясат
пен басқаруды жоғары деңгейде іске асыру үшін қажет.
Дағдарыстық байланыс: саяси және экономикалық дағдарыстар
жағдайында жағдайдың өзгеруіне тиімді және тез жауап бере білу, саяси
аренадағы негізгі ойыншылар арасындағы қарым-қатынастың тұрақтылығын

қамтамасыз ету, сондай-ақ қоғамдық пікірмен жұмыс істеу маңызды.
Облыстардың, қалалардың, аудандардың әкімдері, сондай-ақ олардың
орынбасарлары сияқты лауазымдар үшін жергілікті тұрғындармен, бизнеспен
және түрлі әлеуметтік топтармен жұмыс істеуге бағытталған коммуникативтік
құзыреттер маңызды болып табылады:
Жұртшылықпен қарым-қатынас: әкімдер жергілікті тұрғындармен тиімді
жұмыс істей білуі, азаматтардың сауалдарына жауап бере білуі, ашық диалог
жүргізе білуі, бұқаралық тыңдаулар мен түсіндіру науқандарын ұйымдастыра
білуі қажет.
Халықаралық және мемлекетаралық коммуникация: сондай-ақ
мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру және инвестициялар тарту үшін
шетелдік әріптестермен, халықаралық және трансұлттық ұйымдармен байланыс
орнату қажеттілігін ескеру маңызды.
Жанжалды жағдайларды шешу: жанжалдарды реттеу, қоғамдық пікірді
басқару және әртүрлі тараптардың (мемлекеттік органдар, жергілікті
кәсіпкерлер, қоғамдық ұйымдар) мүдделерін келісу дағдылары жергілікті
жерлерде тиімді басқару үшін маңызды болып табылады.
Адаптивті коммуникация: қарым-қатынас стилін өзара әрекеттесетін
тараптардың деңгейіне қарай бейімдей білу маңызды, мысалы, бизнес-

57