Page 35 - Dissertation (3)

мемлекеттік қызметшілерге эмоционалды және стресстік жағдайларға төтеп
беруге, азаматтармен және әріптестермен үйлесімді коммуникация орнатуға
мүмкіндік береді.
Эмоционалдық құзіреттілікті зерттеу жолында тағы бірқатар шараларды
ұсынған Реувен Бар-Он (1997), эмоционалдық құзыреттілік адамның
эмоцияларын басқару қабілетін арттырып қана қоймай, сонымен қатар
басқалармен тиімдірек ара-қатынас жасауға ықпал етеді дейді [71].
Жалпы эмоционалдық интеллект түсінігін алғаш ұсынған Питер Салови
мен Джон Майердің (1990) еңбегінің коммуникация орнатудағы эмоционалдық
құзыреттілік рөлін түсіндірудегі маңызы зор [72]. Бұл ғалымдардың зерттеулері
мемлекеттік қызметшілердің тиімді жұмыс істеуі тұлғааралық коммуникация
барысында эмоцияларды басқару қабілетінің рөлін айқындайды.
4. Әлеуметтік құзыреттілік. Бұл құзыреттілік тұлғаның әртүрлі
әлеуметтік және мәдени топтар өкілдерімен коммуникация құра алу қабілетін
қамтиды. Мысалы, Гиббонс (2006) коммуникация стратегияларын әзірлеу
кезінде әлеуметтік контекстті есепке алудың маңыздылығын атап көрсетеді [73].
Мұндай жағдайларда коммуникация жасау мемлекеттік қызметшілерден тілдік
және когнитивтік дағдыларды ғана емес, сонымен қатар халықтың әртүрлі
топтарының әлеуметтік-мәдени ерекшеліктерін ескере білуін талап етеді.
Hymes (1972) коммуникацияға қатысушылардың әлеуметтік рөлін және
осы процестегі мәдени нормаларды білудің маңыздылығына назар аударады [39,
р. 35-70]. Бұл білім тиімді стратегияларды жүзеге асырудың негзгі көзі болып
табылады, өйткені ол коммуникация стилі мен мазмұнын әлеуметтік жағдайға
бейімдеуге, сондай-ақ азаматтармен өзара ықпалдасуда туындауы мүмкін
кедергілерді жоюға септігін тигізеді.

5. Интерактивті құзыреттілік – бұл конструктивті диалогты жүргізу,
оппоненттерді талқылауға тарту, олардың сұраныстары мен қажеттіліктеріне
тиімді жауап беру қабілеттерін қамтиды. Сонымен қатар интерактивті
құзыреттілік белсенді тыңдау дағдыларын және коммуникацияға
қатысушылардың тақырыпқа деген қызығушылығын сақтауды қамтиды.
Афифи (2009) өзінің ғылыми ізденістерінде интерактивті құзыреттіліктің
мемлекеттік қызметшілер мен қызмет тұтынушылары арасында сенімді
коммуникацияны орнатуға ықпал ететінін көрсетеді [74]. Бұл құзырет тиісті
ақпаратты жеткізуге ғана емес, сонымен қатар азаматтардың пікірлері мен
қажеттіліктерін байсалды қабылдауға көмектеседі.
Сонымен қатар, Танненбаум (2000) интерактивті құзыреттілік дағдылары
күрделі кризистік жағдайларда қоғаммен келіссөздер жүргізу, ұтымды іс-қимыл
жасау, өзара түсіністікті қамтамасыз ету және туындаған мәселелерді шешу
мүмкіндіктерін қамтиды [75]. Бұл дағдылар әсіресе тосын және сындарлы
шешімдерді қажет ететін жағдайлар жиі туындайтын мемлекеттік қызметте аса
жоғары маңызға.
Мәдениетаралық құзіреттіліктің маңыздылығы Тинг-Тумидің (1999)
зерттеулерімен де расталады, ол табысты мәдениетаралық коммуникация

35