Page 33 - Dissertation (3)

қатерлеріне бейімделуі қажет. Осы факторлар мемлекеттік қызметшілердің өз
қызметі аясындағы коммуникация барысында жоғары кәсібилік пен икемділік
деңгейін, сондай-ақ өзара іс-қимылдың мәдени, әлеуметтік және эмоционалдық
тұстарын ескеруін талап етеді. Осыған орай, үкімет шешімдері қоғам өміріне
тікелей әсер ететін контекстіде ұтымды және ашық коммуникация арналарын
орнату ол тиімді мемлекеттік басқару тетігі ғана емес, оған қоса қоғам мен билік
арасындағы келісімнің маңызды алғы шарты.
Жалпы алғанда, коммуникативтік құзыреттіліктерді мемлекеттік
қызметшілерге қоғамның түрлі топтарымен тиімді ынтымақтастық орнатуға
мүмкіндік беретін дағдылар мен білімдердің жиынтығы деп қарастыруға болады.
Бұл мемлекеттік қызметшілердің тек лингвистикалық және танымдық
дағдыларды ғана емес, сонымен бірге эмоцияналды деңгейін бақылау,
оппонентін белсенді тыңдау және оның мәдени ерекшеліктеріне мән беру,
коммуникацияны жақсартуды көздейтін стратегияларды әзірлеу мен іске
асыруды талап етеді (Спицберг пен Купачтың, 1984) [9, р. 3-234].
Ұтымды коммуникация стратегияларын қалыптастыру мен жүзеге асыруда
тұлғаның коммуникация принциптерін теориялық негізде меңгеруі ғана емес,
сондай-ақ оларды әртүрлі әлеуметтік, мәдени және экономикалық жағдайларға
орай бейімдеуге қажетті практикалық қабілетінің болуы маңызды. Жаһандану,
мәдени көптүрлілік пен технологиялық өзгерістер сияқты заманауи сын-
қатерлер мемлекеттік қызметшілерден өзгермелі контекстіде тиімді іс-қимыл
жасауды және қоғамның түрлі топтарының үміттерін назарда ұстауды қажет
етеді.
Коммуникациялық стратегияларды іске асырудың табыстылығын
анықтайтын маңызды аспектілер мемлекеттік қызметшілерде жан жақтылық

қабілетінің, күйзеліс жағдайында жұмыс істеу дағдыларының болуын
қарастырады. Сондықтан да коммуникативтік құзыреттіліктерді дамыту
мемлекеттік институттардың табысты жұмыс істеуінің маңызды алғы
шарттарының қатарына кіреді.
Мемлекеттік қызметшілердің коммуникативтік құзыреттері қоғам
өкілдерімен коммуникацияны жақсартуға, қызмет көрсету сапасын арттыруға
және мемлекеттік органдарға деген сенімді нығайтуға бағытталған тиімді
коммуникациялық стратегиялардың ажырамас бөлігі болып табылады. Осыған
орай, мемлекеттік органдардың коммуникациялық стратегияларын тиімді іске
асыру үшін мемлекеттік қызметшілерде ұтымды коммуникация орнатуға ықпал
ететін бірнеше коммуникативтік құзыреттерді дамыту қажет:
1. Тілдік құзыреттілік. Бұл тек тілді білуді ғана емес, сонымен қатар оны
қарым-қатынас мақсатына жету жолында ұтымды пайдалануды да қамтиды.
Мемлекеттік қызметшілер тұрғысында ақпаратты анық және нақты жеткізе білу
тек хабарламаларды дұрыс қабылдау ғана емес, өзге тұлғалармен сенімді
коммуникация орнатуына септігін тигізетінін ұғынуы да маңызды.
Коммуникация саласындағы теориялардың негізін қалаушылардың бірі
американдық ғалым Берло (1960) өзінің «Коммуникация процесі» атты еңбегінде
тұлғаның өз ойын нақты және анық жеткізе алмайынша тиімді коммуникация

33