Page 106 - Dissertation (3)

Сонымен қатар, әрбір мемлекеттік органда қызмет көрсету сапасын
арттыру және ағымдағы процестерді реттеу үшін кері байланысты пайдалану
міндетті тәжірибеге айналуы тиіс. Жүйелі кері байланыс арқылы ғана
мемлекеттік органдардың жұмысындағы әлсіз тұстарды жылдам анықтауға
болады.
Мемлекеттік қызметшілердің коммуникативтік құзыреттерін зерттеу
бүгінгі күні мемлекеттік басқару жүйесінің тиімділігін бағалауда маңызды
факторлардың бірі болып отыр. Зерттеу барысында алынған мәліметтер мен
жүргізілген талдау мемлекеттік органдардың қоғаммен өзара іс-қимылын
жетілдіру бағытындағы негізгі мәселелерді айқындап берді.
Жалпы зерттеу нәтижелері қазіргі мемлекеттік қызметшілердің
коммуникативтік құзыреттері қоғаммен тиімді өзара әрекеттесу үшін жеткілікті
деңгейде қалыптаспағанын көрсетті. Сауалнамаға қатысқан респонденттердің
68%-ы мемлекеттік органдар тарапынан азаматтармен кері байланыс орнату
жұмыстары жүйесіз түрде жүзеге асырылатынын атап өтті. Бұл қоғаммен диалог
құруда формализм мен стандартты жауаптар басым екенін айғақтайды. Бұл
тұжырым халықаралық зерттеулермен де (мысалы, Grimmelikhuijsen және Bertot
зерттеулері) расталады, онда үкіметтің ашықтығы мен сенім деңгейі арасында
тығыз байланыс бары дәлелденген [66, р. 264-270; 186, р. 562-570].
Сонымен қатар, респонденттердің 59%-ы мемлекеттік қызметшілердің
халықпен қарым-қатынас орнатуда кәсіби коммуникациялық тәсілдерді
жеткілікті қолданбайтынын, ал 42%-ы бұл салада арнайы дайындықтан
өтпегенін немесе оқудан өткен күннің өзінде, оның мазмұны тәжірибеге
бағытталмағанын көрсетті. Бұл коммуникативтік дағдылардың тек қосалқы
қабілет емес, кәсіби міндеттің негізгі элементіне айналуы қажеттігін дәлелдейді.

Осы зерттеу айғақтаған маңызды мәселенің бірі ‒ қазақстандық
мемлекеттік органдарда белгілі коммуникативтік стратегиялардың болмауы
болып табылады. Респонденттердің пікірінше, нақты стратегиялық жоспарлар
мен стандарттардың болмауы мемлекеттік қызметшілердің өзара байланыс
орнатуда бейберекет әрекет етуіне алып келеді. Бұл жағдай қоғаммен тиімді
коммуникация құру мүмкіндігін төмендетеді. Дамыған елдердің тәжірибесі,
әсіресе Anderson мен Parker зерттеулерінде көрсетілгендей, мемлекеттік
органдарда стратегиялық коммуникацияны институционализациялау нақты
нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді [187, р. 3-380; 188].
Бұдан бөлек, кері байланысты ұйымдастыру да зерттеуде ерекше мәнге ие
болды. Респонденттердің айтуынша, азаматтардан келіп түсетін пікірлер,
ұсыныстар мен шағымдар жүйелі түрде талданып, нақты шешімдер қабылдануы
тиіс. Бұл мемлекеттік органдарға өз жұмысын бағалап, әлсіз тұстарын анықтап,
оларды жою үшін нақты іс-қимылдар жасауға көмектеседі. Кері байланыстың
тиімділігі мемлекеттік басқарудағы сенім мен жауапкершілікті арттырады.
Зерттеуге қатысқан азаматтардың үштен бірі (34%) мемлекеттік
органдардың ақпаратты кешіктіріп немесе түсініксіз тілмен ұсынатынын атап
көрсетті. Бұл – коммуникацияның біржақты сипатының, яғни ақпараттың тек
жіберілуі мен нақты түсінік қалыптаспауының көрінісі. Ал 28%-ы мемлекеттік

106